İzmir'de dünyaya gelen 25 yaşındaki Türk bilim insanı Utku Mustafa Sönmez, lise eğitimini Aydın Adnan Menderes Anadolu Lisesinde tamamladıktan sonra İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Makina Mühendisliği Bölümü'nden mezun oldu.
Üniversiteye başladığı ilk yıllarda karikatür sanatçısı olma hedefiyle amatörce birçok dergiye çizimler yapan Sönmez, biyoloji ve tıbbi araştırmalara ilgi duymaya başladı.
Öğrenciliği süresince eğitim gördüğü üniversitede biyomühendislik laboratuvarlarında gönüllü olarak çalışan Sönmez, Prof. Dr. Levent Trabzon'un danışmanlığında ve arkadaşı Samir Jaber'in desteğiyle kandan kötü huylu kanser hücrelerini ayırmakta kullanılabilecek bir mikro akışkan çip geliştirdi.
Sönmez'in bilimsel çalışması, İTÜ ARI Teknokent tarafından düzenlenen ve 200'e yakın öğrencinin katıldığı yarışmada en iyi ikinci proje seçildi.
Mezuniyeti sonrası ABD'ye giden Sönmez, Carnegie Mellon Üniversitesinde biyomedikal mühendisliği alanında doktoraya başladı. İTÜ'de kullandığı teknik prensipleri başka projelerde de hayata geçirmeyi başaran genç bilim insanı, burada da kandaki kanser hücrelerinin belirlenmesine yönelik bilimsel çalışmalara devam etti. Yaklaşık 2 yıl bu proje üzerinde çalışan Sönmez, kanser hücrelerinin henüz herhangi bir organa sirayet etmeden kan dolaşımında tespitine yönelik uygulamalarda kullanılacak cihaz geliştirmeyi başardı.
Utku Mustafa Sönmez, kanserin, vücudun belli bir bölgesindeki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalarak başka organlara da sıçrayabildiğini, bu süreçte erken teşhisin çok önemli olduğunu söyledi.
Kanserli hücrelerin son teknolojik erken teşhis cihazlarla yapılan taramalar sonucunda keşfedilse bile çoğunlukla geç kalındığı görüşünü savunan Sönmez, "Bu noktada kanserin çok daha erken safhalarda teşhis edilmesini sağlamak gerekiyor. Bunu yapabilmek için de geleneksel kanser teşhis yöntemlerinin dışına çıkıp, kan dolaşımındaki kanser hücrelerini tespit edebilecek bir cihaz geliştirdik" dedi.
