Bursa’nın en etkin sivil toplum kuruluşlarından biri olan Nilüfer Lions Kulübü, yakın zamanda mücevher işçiliğini ve mücevherat ustalarını konu alan ‘Bir Dönüşüm Hikayesi: Kapalıçarşı’da El Yapımı Mücevherat Ustaları’ kitabıyla adından söz ettiren Altınbaş Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan Yard. Doç. Dr. Fatoş Altınbaş Sarıgül’ün seminerli katılımıyla, geliri ihtiyaç sahibi çocuklara gidecek olan bir öğle yemeği düzenledi. Nilüfer Lions Kulübü başkanı Gülşen Ceylan, ‘Fark Yaratan Başarı Hikayeleri’ teması ile bundan böyle her ay bir konuk ağırlayacaklarını ifade etti.
Fatoş Altınbaş Sarıgül’ün 2 yıllık bir çalışmasının ürünü olan kitabı, binlerce yıldır kötülüklere karşı bir tılsım olarak kabul edilen, güzel anların tanığı mücevherin ve mücevherat ustalarının yolculuğunu farklı bir bakış açısıyla ele alıyor. Fatoş Altınbaş Sarıgül’ün mücevher üretimindeki dönüşümü bilimsel olarak yakından incelediği eser, el yapımı mücevher ustalarını ve bu kültürel zenginliğin küreselleşme karşısındaki mücadelesini ve yenilgisini içeriyor. Aile işi olması nedeniyle mücevherdeki dönüşümü yakından izleme olanağı bulan Sarıgül, Kapalıçarşı’daki el yapımı mücevher ustalarının son temsilcilerinden dinlediklerini ve gözlemlediklerini antropolojik metotlar ışığında okurlara sunuyor.
Yüzyıllar boyunca usta-çırak ilişkisi içerisinde varlığını sürdüren ve Türkiye’nin önemli kültürel zenginliklerinden biri olan mücevher işçiliğini masaya yatıran eser için Fatoş Altınbaş Sarıgül şunları söylüyor: “Doğanın insanlığa armağanı olan kıymetli taşlar mücevherat ustalarının ellerinde yüzyıllar boyunca şekillenerek sanat eserine dönüşmeyi sürdürdü. Ancak fabrikasyon üretimin artmasıyla birlikte fiyatlar düştü. Mücevher zanaatının inceliklerini yüzyıllardır bir sır gibi saklayan mücevherat ustaları, değişmeye, küçülmeye, hatta ve hatta yok olmaya başladı. İşte bu çalışmada, sektördeki değişimi ve beraberinde getirdiklerini anlatmaya çalıştım. Bu çalışmada, kültürel zenginliğimizin son mirasçılarıyla tanışacak, Anadolu’daki yüzlerce yıllık birikimi taşıyan son neslin, küreselleşme karşısındaki mücadelesini ve yenilgisini okuyacaksınız.”
Kitabın arka kapağından:
Günümüzde Kapalıçarşı'da geleneksel yöntemlerle üretim yapan el işi mücevher ustalığının tarihe karışmak üzere olduğu tezi yaygınlaşmış bir görüştür. Bu görüşe göre önümüzdeki on - on beş yıl içerisinde İstanbul'da tek bir el yapımı mücevher ustası bile kalmayacak ve el yapımı mücevher ustalığı işi yok olacaktır. Bu çalışmada, yaygın şekilde kabul gören bu görüşün sınanmasına çalışılmıştır.
Fatoş Altınbaş Sarıgül Kimdir?
14 Nisan 1981’de Kıbrıs’ta doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini İstanbul’da tamamladı. Bilkent Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden 2003 yılında mezun oldu. Yüksek lisans eğitimi için gittiği İtalya’da MBA yaptı ve 2005 yılında İstanbul’a döndü. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Antropoloji bilim dalındaki doktora eğitimini de bu kitaba kaynaklık eden ‘Kapalıçarşı’da El Yapımı Mücevherat Ustaları, Bir Dönüşüm Hikayesi’ adlı tezle bitirdi. Evli ve iki kız çocuğu annesi olan Fatma Altınbaş Sarıgül halen Kemerburgaz Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Sosyoloji Bölümü’nde yardımcı doçent olarak çalışmalarına devam etmektedir. Ayrıca Altınbaş Mücevherat Yönetim Kurulu üyeliği görevini ve Altınbaş Holding Danışma Kurulu üyeliği görevini de sürdürmektedir.
