Yemen’de Devlet Başkanı Hadi’yi deviren İran destekli Husi militanlarına karşı Suudi Arabistan öncülüğünde Körfez İşbirliği Konseyi’nin üyeleri havadan askeri müdahale başlattı. İran ve Irak müdahaleye karşı çıktı.
Yemen’de İran destekli Şii Husi militanları ve 2012’de görevi bırakan Devlet Başkanı Ali ABDullah Salih’in destekçilerinin ilerleyişi karşısında Körfez ülkeleri askeri müdahaleye başvurdu. Başkent Sanaa’yı terk etmeye zorlandıktan sonra Aden’e sığınan Devlet Başkanı Abed Rabbo Mansur Hadi, önceki akşam deniz yoluyla Yemen’den ayrılıp Riyad’a geçti.
Birkaç saat sonra Suudi arabistan’ın ABD Büyükelçisi Adel el-Cubeyr, Riyad’ın ‘meşru hükümeti korumak’ için askeri operasyon başlattığını açıkladı.
Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Katar ve Bahreyn ortak bir açıklamayla Hadi’nin Körfez İşbirliği Konseyi’nin yaptığı müdahale çağrısına destek verdiklerini duyurdu. Mısır ‘siyasi ve askeri desteğini’ belirtirken gerekirse hava, donanma ve kara birlikleriyle müdahaleye katılacağını açıkladı. Öğle saatlerinde Mısır’a ait dört savaş gemisi Aden Körfezi’ne doğru yola çıktı. Müdahaleye destek veren diğer ülkeler Ürdün, Fas ve Pakistan, Suudi Arabistan’la yakın ilişkisi bulunan yönetimler...
ABD operasyona katılmadığını fakat ‘askeri ve istihbarat desteğini koordine ettiğini’ belirtti. En sert tepki İran’dan geldi. Yemen’deki rolünü reddeden Tahran, operasyonun ‘daha fazla ölüm getireceğini' belirtti. Irak ‘güç kullanımını’ kınarken Rusya ateşkes çağrısı yaptı.
Suudi Arabistan ve Mısır’ın ilerleyen aşamalarda kara harekatına başvurma ihtimali bulunurken uzmanlara göre Yemen’de, Suriye benzeri bölgedeki Sünni ve Şii güçlerin vekaleten savaştığı bir çatışma görüntüsü çıkabilir.
HUSİLER KİMDİR?
Ansar Allah olarak da anılan Husiler, Şii Zeydiyye mezhebine mensup. Ülke nüfusunun üçte birini oluşturuyor. Zeydiyyeler 1962’ye kadar 1000 yıl boyunca ülkenin kuzeyini yönetti. Husiler adlarını 2004’te daha fazla otonomi kazanmak ve kültürlerini korumak için ayaklanma başlatan Hüseyin Badr el-Din el-Husi’den alıyor. Husi’nin 2004’te Ordu tarafından öldürülmesinin ardından ailesi yönetimi ele almış ve yeni bir ayaklanma başlatmıştı. Bu ayaklanma 2010’da ateşkesle sonuçlandı.
YEMEN’DE KİM KİMİNLE ÇATIŞIYOR?
Husiler: Ülkenin kuzeyinde yoğunlaşan Zeydiyye Şiileri, geçen sene başkent Sanaa’nın kontrolünü ele geçirmelerinin ardından ilerlemeye devam etti.
Devlet Başkanı Hadi: Kendisine sadık polis ve ordunun desteğini alan Devlet Başkanı Hadi, güçlü olduğu güney bölgelerde isyancılara karşı savaşmaya çalışıyor.
Arap Yarımadası El Kaidesi: ABD tarafından El Kaide’nin en güçlü kolu olarak görülüyor. Örgüt hem Husiler hem de Devlet Başkanı Hadi’ye karşı.
IŞİD: IŞİD’in Yemen kolu, El Kaide’den rol çalmaya çalışıyor. Bu ay 140 kişinin öldüğü bombalı saldırılar düzenlediler.
YEMENLİ SAYGIN GAZETECİ MİLLİYET İÇİN YAZDI
‘Çocuklarımıza havai fişek gürültüsü dedik’
“Oğlum, kendine ve eşine çok dikkat et. Artık birbirimizi göremeyebiliriz...” Dün (önceki) gece bazı komşu ülkelerin bizi havadan füzelerle vurduğunu öğrendiğimizde, annem telefonda bana bu cümleyi söyledi.
Bombardıman sesini gece yarısı duyduğumuzda, yağmur sezonu başlamak üzere olduğu için herkes önce şimşek çaktığını sandı. Ne zaman ki bunun aslında bir çeşit savaş olduğunun farkına varıldı, insanlar çocuklarının korkmasından endişe ederek çocuklarına bunun havaifişek sesleri olduğunu söylemeye başladı; ancak bu çabalar boşunaydı, çünkü ses şafak vaktine kadar güçlü ve şiddeti hiç dinmeyen bir şekilde devam etti.
Size bu satırları yazarken her yerden gelen korkutucu ve gürültülü patlamaların sesini duyuyorum.
Gelecek saatlerin ne getireceğini ise bilmiyorum bile... Yemenlileri her yerden sarmış kapsamlı bir savaşın beklediğini söyleyebiliriz. Bu (dün) Sabah ölen masum insanların sayısı 50’ydi, bu rakam gittikçe daha çok artacaktır. Başka ülkelerden askeri müdahale isteyen Yemen Dışişleri Bakanı, operasyonun ‘amaçlar karşılanana dek devam edeceğini’ söyledi. Bu adam başka ülkelerin, kendi insanlarını sırf siyasi rakiplerini devre dışı bırakabilmek için öldürmesini istedi. Husiler, Sanaa ve bir başka vilayeti daha ele geçirdiğinden beri Yemenliler siyasi bir kördüğümün içinde olsa da, Yemen’in en büyük krizi 21 Şubat 2012’de başa geçen geçici başkanın zayıflığıdır. O zamanlar Başkan Hadi, geçici olarak iki yıl görevde kalacağına yemin etse de yardımcıları, orduyu ve aşiretleri daha iyi boyunduruğu altına alması için daha fazla kalması yönünde baskı uyguladı.
SANAA’YI HUSİLERE VERDİ
Devlet Başkanı Hadi, karşılığında daha fazla görevde kalmak için Husilere Sanaa’yı kendisi verdi; ancak onlar da ardından onu görevden almak için başka eylemlere geçti. Sünni Suudiler, Şii Husilerin Aden’i ele geçirmesiyle bölgenin İran’ın elinde olacağını anladığı anda, çıkarlarının etkileneceğini kavradı. Böylece gökyüzünü Husilere karşı savaşmak için kullanmaya karar verdiler; ancak aslında masumlar da hedef oluyor.
Milliyet
